Cận thị đang ngày càng gia tăng ở trẻ em do nhu cầu học tập cao và sự tiếp xúc thường xuyên với màn hình điện tử. Khi trẻ bị cận sớm, độ cận có xu hướng tăng nhanh nếu không được kiểm soát đúng cách. Kiểm soát tiến triển cận thị là phương pháp giúp hạn chế sự phát triển quá mức của chiều dài trục nhãn cầu, từ đó làm chậm tốc độ tăng độ ở trẻ.
📌 Cận thị tiến triển là gì?
Cận thị tiến triển xảy ra khi độ cận tăng từ 1 đi-ốp trở lên mỗi năm. Điều này thường gặp ở:
-
Trẻ từ 7-15 tuổi,
-
Đặc biệt nhanh ở trẻ dưới 10 tuổi, trong giai đoạn mắt còn phát triển mạnh.
Một số trẻ có thể tiếp tục tăng độ đến tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, giai đoạn tiểu học và THCS vẫn là thời kỳ cần đặc biệt quan tâm vì nguy cơ tăng độ cao nhất.
❓ Khi nào cần kiểm soát tăng độ cho trẻ?
Càng sớm càng tốt.
Ngay khi trẻ được chẩn đoán cận thị, việc đánh giá nguy cơ tiến triển và lựa chọn phương pháp can thiệp phù hợp sẽ giúp giảm thiểu tối đa mức tăng độ trong những năm tiếp theo.
Các yếu tố khiến độ cận tăng nhanh:
-
Khởi phát cận thị ở tuổi quá nhỏ
-
Cha mẹ đều bị cận
-
Thời gian học tập, dùng thiết bị điện tử quá nhiều
-
Ít hoạt động ngoài trời
-
Không đeo kính đúng số hoặc không kiểm tra mắt thường xuyên
⚠️ Vì sao cần kiểm soát cận thị sớm?
Cận thị không chỉ làm trẻ nhìn mờ mà khi tăng nhanh còn kéo theo nhiều nguy cơ bệnh lý đe dọa thị lực, bao gồm:
-
Đục thủy tinh thể sớm
-
Bong võng mạc
-
Glôcôm (tăng nhãn áp)
-
Thoái hóa hoàng điểm do cận thị
-
Giảm thị lực không hồi phục nếu không điều trị kịp thời
Kiểm soát cận thị sớm giúp trẻ:
-
Duy trì thị lực tốt
-
Hạn chế phải thay kính liên tục
-
Giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm sau này
-
Nâng cao chất lượng học tập và sinh hoạt
👨👩👧 Cha mẹ thường lo lắng điều gì?
Nhiều phụ huynh băn khoăn:
-
Trẻ có đeo được kính đa tròng không?
-
Kính Ortho-K có an toàn cho trẻ nhỏ?
-
Thuốc nhỏ mắt kiểm soát cận có ảnh hưởng lâu dài không?
-
Việc can thiệp sớm có bắt buộc không?
Thực tế:
Các phương pháp kiểm soát cận thị hiện nay đã được nghiên cứu rộng rãi, chứng minh hiệu quả, được áp dụng tại nhiều quốc gia. Khi được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa mắt, các phương pháp này hoàn toàn an toàn – phù hợp – hiệu quả cho cả trẻ nhỏ.
📌 Liệu có thể ngăn hoàn toàn tăng độ?
Hiện chưa có phương pháp nào giúp ngừng hẳn sự tiến triển của cận thị.
Tuy nhiên, mục tiêu của điều trị là:
-
Làm chậm tốc độ tăng độ,
-
Giảm mức độ cận sau khi trưởng thành,
-
Hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng.
Việc kiểm soát tốt có thể giúp giảm 30-60% tốc độ tăng độ tùy phương pháp và từng trẻ.
📈 Cận thị ổn định khi nào?
Các khảo sát cho thấy:
-
50% trẻ ổn định độ cận khoảng 16 tuổi
-
75% ổn định 18 tuổi
-
90% ổn định 21 tuổi
Trẻ có thời gian dùng mắt gần dưới 3 giờ/ngày (đọc sách, điện thoại, máy tính) có xu hướng ổn định độ sớm hơn.
Do đó, việc kiểm soát cận thị thường cần duy trì đến cuối cấp 3, thậm chí trong những năm đầu đại học.
🛡️ Các phương pháp kiểm soát tiến triển cận thị hiện nay
1. Thuốc nhỏ mắt chuyên dụng theo chỉ định bác sĩ
Giúp làm chậm sự phát triển trục nhãn cầu, giảm tốc độ tăng độ cận.
2. Đeo kính đúng số
Giúp trẻ nhìn rõ và hạn chế việc nheo mắt – yếu tố khiến độ cận tiến triển nhanh hơn.
3. Kính áp tròng cứng định hình giác mạc ban đêm (Ortho-K)
-
Được đeo trong lúc ngủ
-
Giúp tạo hình giác mạc tạm thời để ban ngày trẻ nhìn rõ mà không cần đeo kính
-
Có tác dụng kiểm soát tiến triển cận thị tốt khi tuân thủ hướng dẫn
4. Kính đa tròng hoặc kính chuyên dụng kiểm soát cận thị
Thiết kế đặc biệt để giảm kích thích gây tiến triển cận thị khi trẻ nhìn gần.
💡 Khám mắt định kỳ – điều quan trọng nhất
Khám định kỳ giúp:
-
Theo dõi trục nhãn cầu
-
Đánh giá tốc độ tăng độ
-
Điều chỉnh phương pháp kiểm soát kịp thời
-
Đảm bảo thị lực tối ưu cho trẻ trong học tập và sinh hoạt
Trẻ nên được kiểm tra mắt 6 tháng/lần, hoặc thường xuyên hơn theo chỉ định bác sĩ.
👉 Bệnh viện Mắt Hà Nội – đồng hành cùng phụ huynh và trẻ
Với đội ngũ bác sĩ nhãn khoa giàu kinh nghiệm và hệ thống trang thiết bị hiện đại, Bệnh viện Mắt Hà Nội luôn sẵn sàng:
-
Khám đánh giá nguy cơ tiến triển cận thị
-
Tư vấn phương pháp phù hợp nhất cho từng trẻ
-
Theo dõi định kỳ để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu
Giúp trẻ duy trì thị lực khỏe mạnh và phòng ngừa biến chứng do cận thị.
Đặng Hương – CTXH
