Năm 2025, Hiệp hội Glocom thế giới (WGA) và cộng đồng quốc tế tiếp tục tổ chức các hoạt động hưởng ứng “Tuần lễ Glocom thế giới” diễn ra từ 09/3 đến 15/3/2025 trên toàn thế giới với chủ đề “Đoàn kết để thế giới hết bệnh glôcôm” vì mục tiêu nâng cao nhận thức của mọi người về căn bệnh nguy hiểm này, khuyến khích kiểm tra mắt định kỳ và hỗ trợ nghiên cứu để phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.
Bệnh Glôcôm là một rối loạn thoái hóa mãn tính, tiến triển của dây thần kinh thị giác, gây ra tổn thương thị trường đặc trưng, là nguyên nhân thứ hai gây mù lòa và không thể hồi phục được sau bệnh đục thuỷ tinh thể.
Ước tính có khoảng 80 triệu người mắc bệnh Glôcôm trên toàn thế giới. Khoảng 50% số người mắc bệnh không biết rằng họ mắc bệnh và con số này có thể còn cao hơn ở các nước đang phát triển. Điều này là do ở giai đoạn đầu, bệnh không có triệu chứng. Nếu không được điều trị, bệnh có thể tiến triển thành mù lòa. Trong điều trị Glôcôm, không có biện pháp nào tốt hơn là tầm soát và phát hiện bệnh sớm.
Bệnh Glôcôm rất phức tạp do có rất nhiều hình thái với những cơ chế bệnh sinh, biểu hiện lâm sàng, đòi hỏi các phương pháp điều trị khác nhau. Glôcôm góc đóng thường có biểu hiện lâm sàng cấp tính nên người bệnh thường đi khám chữa ngay để thoát khỏi cơn đau nhức mắt. Glôcôm góc mở là hình thái bệnh mạn tính, không triệu chứng hoặc triệu chứng rất âm ỉ, mờ nhạt. Có đến 50% người bệnh Glôcôm góc mở và góc đóng mạn tính không biết mình bị bệnh Glôcôm. Chỉ đến khi thị lực giảm sút trầm trọng mới phát hiện bệnh thì đã quá muộn.
Bệnh Glôcôm nếu không được phát hiện và điều trị sẽ tiến triển qua các giai đoạn tiềm tàng, sơ phát, tiến triển, trầm trọng, gần mù và mù. Vì nguyên sinh bệnh chưa rõ ràng nên không thể phòng ngừa mắc bệnh Glôcôm. Tuy nhiên, người bệnh có thể phòng tránh được mù loà do Glôcôm bằng cách phát hiện sớm, điều trị thích hợp và theo dõi thường xuyên.
Phương pháp chẩn đoán bệnh Glôcôm:
Việc chẩn đoán bệnh Glôcôm dựa vào các khám nghiệm thử thị lực, đo nhãn áp, soi đáy mắt, khám thị trường để phát hiện những tổn thương đặc hiệu của bệnh. Cần lưu ý các trường hợp có các triệu chứng đặc hiệu của Glôcôm, bị lão thị sớm, tăng số kính lão nhanh. Lưu ý người bệnh có huyết áp cao, đái tháo đường vì tỷ lệ Glôcôm ở những trường hợp này khá cao.
Những đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh glôcôm nên đi khám kiểm tra mắt định kỳ ở các cơ sở chuyên khoa mắt.
Làm thế nào để dự phòng bệnh Glôcôm?
Không có phương pháp nào phòng ngừa bệnh tăng nhãn áp. Tuy nhiên nếu được chẩn đoán và điều trị sớm có thể làm chậm và ngăn chặn tổn thương thần kinh thị giác. Nếu người bệnh không điều trị, bệnh tăng nhãn áp có thể dẫn đến mù loà.
+ Từ 40 tuổi trở lên và những bệnh nhân có yếu tố di truyền như có cha mẹ hay ông bà bị Glôcôm thì nên khám kiểm tra nhãn áp thường quy.
+ Thường xuyên đi khám mắt 1 đến 2 lần trong một năm để phát hiện những dấu hiệu bệnh Glôcôm và các bệnh về mắt khác.
+ Không được lạm dụng thuốc có chứa corticoid nhất là những thuốc tra tại mắt vì có thể dẫn đến mù loà do bị Glôcôm, đục thể thuỷ tinh, loét giác mạc.
+ Những người bị mắc bệnh đái tháo đường, bệnh cao huyết áp cần thiết được điều trị đúng để đường huyết, hoặc huyết áp ổn định ở mức bình thường, mặt khác phải được kiểm tra đáy mắt định kỳ nhằm phát hiện tình trạng võng mạc thiếu máu do những bệnh này gây ra để điều trị laser dự phòng glôcôm tân mạch.
Những người được chẩn đoán bị đục thể thuỷ tinh cần theo dõi và phẫu thuật đúng thời điểm để tránh những biến chứng do đục thể thuỷ tinh giai đoạn cuối gây ra.
Bệnh Glôcôm không thể chữa khỏi hoàn toàn. Mục đích điều trị Glôcôm là nhằm ngăn chặn bệnh không tiếp tục gây tổn thương đầu dây thần kinh thị giác. Trong nhiều trường hợp, Glôcôm tuy đã được phát hiện và điều trị, song người bệnh cho rằng đã được chữa trị khỏi hẳn nên không đi khám, theo dõi tiếp. Hậu quả là bệnh vẫn âm ỉ tiếp tục tiến triển dẫn đến mất dần chức năng thị giác. Vì vậy, người bệnh Glôcôm cần phải được chăm sóc theo dõi thường xuyên, theo một quy trình chặt chẽ từ khi được phát hiện bệnh, được điều trị cho đến hết quãng đời còn lại nhằm kiểm soát được diễn biến bệnh, hạn chế tối đa tổn hại về thực thể và chức năng thị giác.
Thuỳ Dung CTXH
